پادکست خلاصه مقاله
در علوم مهندسی به هر حجمی که یک سطح مقطع ثابت در طول ادامه یافته باشد، پروفیل گفته می شود. در ریاضیات واژه ی استوانه جایگزین کلمه پروفیل می گردد. با این تعریف تمام مقاطع نبشی، ناودانی، میلگرد، قوطی، تیرآهن شمش و اسلب را می توان در گروه پروفیل ها دسته بندی نمود. اما در عرف بازار فولاد واژه پروفیل تنها به مقاطعی که با روش رول فرمینگ(شکل دهی ورق با روش نورد سرد) تولید می شوند، پروفیل اطلاق می گردد. با این تعریف مهمترین پروفیل ها عبارتند از: انواع قوطی های مربع مستطیل با ابعاد مختلف، پروفیل های ستونی(باکس)، انواع پروفیل های درب و پنجره (کلافی، لنگه دری، سپری، چهارچوب) پروفیل های کنگره دار، پروفیل Z ، پروفیل های U شکل، پروفیل های گاردریلی، انواع پروفیل های با سطح مقطع نامنظم و انواع لوله های درزجوش.
پروفیل ها در صنعت خودروسازی، ساختمان سازی، تولید انواع مبلمان فلزی، ساخت استراکچر انواع ماشین آلات، ساخت انواع تجهیزات تهویه برودتی و گرمایشی، ساخت انواع درب و پنجره، ساخت بخش هایی از کفی و اتاقک کامیون های کشنده و… کاربرد دارند. همچنین در سال های اخیر از انواع پروفیل ها برای طراحی داخلی مجتمع های تجاری و ویترین آن ها نظیر: رستوران ها، فروشگاه های لباس، نمایشگاه های خودرو، مال های بزرگ فروش لوازم خانگی، فرودگاه ها و… نیز استفاده شده است. قیمت پروفیل با توجه به نوع آن متفاوت می باشد و می توانید استعلام قیمت انواع پروفیل را از مجتمع فولاد و آلومینیوم امیدالبرز انجام دهید.
دسته بندی انواع پروفیل
دسته بندی های متعددی برای پروفیل ها در نظر گرفته شده است:
- براساس شکل ظاهری (پروفیل های باز و بسته )
- براساس کاربرد (پروفیل های صنعتی، ساختمانی، مبلی، خودرویی)
- براساس آلیاژ و ماده اولیه تولید (پروفیل سیاه، پروفیل گالوانیزه، پروفیل روغنی، پروفیل استنلس استیل)
معرفی انواع پروفیل
بر اساس دسته بندی های فوق برای انواع پروفیل می توان پروفیل ها را معرفی نمود. در ادامه به معرفی بخشی از پروفیل ها می پردازیم.
پروفیل باز
پروفیل باز به پروفیل هایی گفته می شود که حین عملیات رول فرمینگ دو سر پروفیل به یکدیگر جوش داده نمی شود از جمله ی مهمترین پروفیل های باز می توان به پروفیل های چهارچوب ( فرانسوی، مکزیکی، رومی، کلاسیک)، پروفیل Z، پروفیل های آبرو(ناودانی شکل)، پروفیل های L شکل(نبشی شکل)، پروفیل های گاردریل و سایر پروفیل هایی که بنا بر نیاز با شکل های S، U، C و… شکل دهی شده اند. این پروفیل ها از نظر ضخامت ورق مورد استفاده و همچنین ابعاد و اندازه ها تنوع بسیاری دارند.
پروفیل بسته
بیشتر پروفیل های موجود در دسته بندی پروفیل بسته قرار دارند و پروفیل هایی هستند که بعد از مراحل شکل دهی دوسر پروفیل به یکدیگر نزدیک شده اند و توسط روش های مختلف به یکدیگر جوش خورده اند. از مهمترین پروفیل های بسته می توان به انواع لوله های درزجوش، انواع پروفیل های درب و پنجره نظیر کلافی، سپری، لنگه دری، انواع پروفیل های با سطح مقطع مربع یا مستطیل که به آن ها در سایزهای کوچک تر قوطی و در سایزهای بالا باکس یا پروفیل ستونی گفته می شود.
پروفیل های صنعتی
پروفیل های صنعتی شامل انواع لوله ها و پروفیل هایی هستند که در صنایع مختلف برای عبور سیالات و گازها استفاده می شوند و یا دارای کاربردهای صنعتی دیگر هستند. از مهمترین آن ها می توان به لوله های موتورخانه، لوله های آب و گاز، دودکش ها و انتقال دهنده های بخارات صنعتی، لوله های غلاف نفت و گاز و آب و لوله های غلاف ریخته گری، لوله های دقیق یا کشش، پروفیل های آلیاژی با شکل های مختلف که در صنایع گوناگون از جمله صنایع خودرو سازی، صنایع نفت و گاز، سیستم های برودتی و حرارتی، ماشین آلات صنعتی، لوله های انتقال تاسیسات نظیر کابل های برق، لوله های سیستم آتش نشانی صنعتی، پل سازی و…اشاره نمود. از جمله کاربردهای لوله و پروفیل می توانید مقاله مجتمع فولاد و آلومینیوم امیدالبرز را مطالعه فرمایید.
پروفیل های ساختمانی
از مهمترین پروفیل های ساختمانی می توان به انواع لوله های درز مستقیم نظیر لوله های داربستی و سایر لوله هایی اشاره نمود که به عنوان استراکچر یک سازه مورد استفاده قرار می گیرند، انواع پروفیل های درب و پنجره نظیر پروفیل کلافی، سپری، لنگه دری، چهارچوب، قوطی ها در سایزهای مختلف، پروفیل های ستونی، پروفیل های بازی که در سالیان اخیر به عنوان بخشی از مواد اولیه استفاده شده در طراحی داخلی مجتمع های تجاری و ویترین ها استفاده می شوند، انواع پروفیل های نگه دارنده ی نمای ساختمان، سقف کاذب، نرده راه پله، حفاظ پنجره و… از دیگر کاربرد های این دسته از پروفیل ها است.
پروفیل های ساختمانی با توجه به کاربردی که مدنظر است دارای ضخامت های مختلف از 1.8 میلی متر الی 10 میلی متر هستند و بیشتر از ورق سیاه گرم برای تولید آن ها استفاده می شود.
پروفیل های مبلی
پروفیل های مبلی همان طوری که از اسم شان مشخص است برای تولید انواع مبلمان اداری و خانگی همچون میز، صندلی، تخت، ویترین، سایه بان های ویلایی، پایه های فلزی گلدان، کتابخانه فلزی از آن ها استفاده می شود. در پروفیل های مبلی دو اصل سبکی و کیفیت ظاهری در اولویت هستند. برای ساخت پروفیل های مبلی معمولا از ورق های گالوانیزه، روغنی، استنلس استیل و در برخی موارد ورق سیاه از ضخامت های 0.6 میلی متر الی 1.8 استفاده می شود و در مواردی که نیاز به استحکام اولویت بیشتری دارد از ورق 2 میلی متر استفاده می گردد.
در پروفیل های مبلی صیقلی بودن سطح پروفیل، پیلیسه زدایی، مخفی بودن رد جوش و بدون تاب بودن پروفیل اهمیت بسیار بالایی دارد. به همین دلیل پروفیل های مبلی نسبت به پروفیل های ساختمانی دارای قیمت به نسبت بالاتری هستند و کارخانه های محدودتری توانایی تولید پروفیل های مبلی را به صورت تجاری دارند.
پروفیل های خودرویی
پروفیل های خودرویی در دو بخش ساخت صندلی و مبلمان خودرو و ساخت شاستی و استراکچر نگه دارنده ی بدنه خودرو کاربرد دارد. در بخش های مختلف خودرو لوله و پروفیل های با شکل ها و ورق های مختلف استفاده می شود که هر کدام با توجه به نقشی که در ایجاد ایمنی، تحمل تنش ها و فشارها در شرایط عادی کارکرد خودرو و همچنین در تصادفات دارند از ورق های باز ضخامت ها و آلیاژهای مختلف تولید می شوند.
به عنوان مثال برای تولید صندلی های خودرو معمولا از لوله های با آلیاژ ST12 و ST22 استفاده می شود تا در زمان بروز حادثه و تصادف لوله استفاده شده در صندلی نشکند و موجب پارگی بدن سرنشین نشود. البته در کشورها مشاهده شده است که در طراحی و تولید بدنه خودروها چندان از مواد اولیه استانداردی استفاده نگردیده است و یکی از دلایل بالا بودن تلفات جاده ای همین مورد است.
برای مشاهده قیمت روزانه میتوانید به صفحه محصول پروفیل مراجعه کنید.
دسته بندی پروفیل براساس آلیاژ
پروفیل سیاه
پروفیل سیاه از ورق گرم سیاه و طی فرایند نورد سرد(رول فرمینگ) و جوش ERW تولید می شود. این نوع محصولات معمولا از ورق با ضخامت 2 الی 6 میلی متر و با طول 6 و 12 متر تولید می شوند، البته برخی مقاطع همچون چهارچوب ها در طول های متفاوت 6.60 متر تولید می شوند.
پروفیل گالوانیزه
پروفیل های گالوانیزه با روش روی اندود نمودن پروفیل تولید شده از ورق سیاه تولید می شوند. فرایند گالوانیزه سازی پروفیل یا لوله نقش زیادی در کیفیت نهایی محصول دارد و استفاده از روش گالوانیزه گرم با ضخامت روی مناسب بهترین روش گالوانیزه سازی پروفیل است که می تواند از زنگ زدن محصول نهایی تا حد بسیار زیادی جلوگیری نماید.
پروفیل روغنی (صنعتی)
پروفیل های روغنی از ورق های روغنی با آلیاژ های St12، St13، St14، St16 تولید می شوند. آنالیز شیمیایی پروفیل های روغنی را در جدول زیر می توانید مشاهده کنید.
| گرید | نام ورق | کربن | منگنز | فسفر | گوگرد |
|---|---|---|---|---|---|
| ST12 | ورق سرد معمولی | 0.15% | 0.60% | 0.05% | 0.035% |
| ST13 | ورق نیمه کشش | 0.10% | 0.50% | 0.04% | 0.035% |
| ST14 | ورق فوق کشش | 0.08% | 0.45% | 0.03% | 0.030% |
| ST16 | ورق فوق فوق کشش | 0.06% | 0.45% | 0.03% | 0.020% |
پروفیل استنلس استیل
پروفیل های استنلس استیل با دو روش تولید می شوند. در روش اول ورق استیل با روش رول فرمینگ و جوش مخصوص انجام می شود و در روش دوم ابتدا پروفیل یا لوله از ورق سیاه یا روغنی تولید می شود، سپس برای لعاب کاری کرومیک به کارگاه های لعاب کاری ارسال می گردد. روش دوم برای مواردی که نیاز به ساخت یک استراکچر که جوشکاری و برشکاری های متعدد نیاز دارد و یا تولید میز و صندلی و مبلمان استیل توصیه می گردد؛ زیرا هم هزینه تمام شده کمتری دارد و هم محصولات را می توان با پروفیل سیاه تولید نمود و پس از فرزکاری جای جوش ها محصول نهایی را لعاب کاری کرد و از این روش یک محصول یکپارچه ی بدون درز و جای جوش تولید می شود که کیفیت ظاهری بیشتری دارد. ورقی که در روش اول استفاده می شود دارای آلیاژهای 304 و 316 هستند که مشخصات آنالیز شیمیایی آن ها در جدول زیر ارائه شده است.
| گرید | نوع فولاد | کربن | نیکل | کروم |
|---|---|---|---|---|
| 304 | استنلس استیل | 0.08% | 8 - %10.5 | 18 - %20 |
| 316 | استنلس استیل | 0.08% | 10 - %14 | 16 - %18 |
روش ساخت پروفیل
برای تولید پروفیل از روش نورد سرد یا رول فرمینگ ورق فولادی استفاده می شود. در این روش ابتدا رول های ورق وارد خط نواربری می شوند و با توجه به سایز پروفیل نهایی مورد نظر به عرض های مختلف برش داده می شوند. سپس نوارهای برشی مجددا رول می شوند و با توجه به برنامه ریزی تولید به ابتدای خطوط فرمینگ منتقل می شوند. شکل دهی به نوارهای ورق با کمک قالب ها و غلتک های افقی، عمودی و مورب انجام می شود.
در خطوط تولید قدیمی تمامی نوارها ابتدا به فرم سطح مقطع دایره ای (لوله ای شکل) تبدیل می شوند، سپس با روش جوش ERW دو سر نوار به هم جوش داده می شود و پس از آن به بخش شکل دهی نهایی می رود که با کمک قالب های مختلف به سایز نهایی تبدیل می شود.
ولی در خطوط تولید مدرن تر نوار ورق به طور مستقیم و بدون نیاز به تبدیل به لوله، شکل نهایی خود را پیدا می کند. از مزایای خطوط تولید مدرن تر، میتوان به سرعت بالاتر تولید، استهلاک پائین تر قالب ها، کاهش مدت زمان مورد نیاز برای تغییر قالب و تغییر سایز و همچنین کیفیت بالاتر محصول نهایی اشاره نمود.
کارخانه های تولید کننده پروفیل در ایران
در خرید مقاطع فولادی یکی از مواردی که می بایست به آن توجه ویژه ای داشت، هزینه حمل است. مهمترین فاکتوری که بر هزینه حمل تاثیرگذار است مسافت محل بارگیری و محل تخلیه مد نظر خریدار است. لذا در هنگام خرید بهتر است محصول مورد نیاز را از کارخانه های نزدیک به محل تخلیه خریداری نمود. به همین دلیل در ادامه لیستی از کارخانه های پروفیلی در مناطق مختلف جغرافیایی را ارائه می نمائیم:
مرکز
کیان پرشیا، جهان پروفیل پارس، صدرا پروفیل، آپادانا اصفهان، پروفیل ساوه، پروفیل هیربد زرندیه، پروفیل نیکان اصفهان، ، پروفیل یزد، پروفیل امید البرز، لوله پروفیل جباری(اصفهان)، سافا(اصفهان)، نورد لوله صابری، پروفیل صبا(تهران)، آکام صنعت رایکا(پرند)، پروفیل گل نرده، پروفیل نگین، تهران شرق، پروفیل یاران.
شرق
کویر خراسان، نورد لوله و پروفیل خراسان، نورد لوله سمنان.
شمال
لوله و پروفیل آمل، پارس فلز گیلان، پارس فولاد نکا(پروفیل بهشهر)
غرب و شمال غرب
لوله و پروفیل ارومیه، لوله و پروفیل آرمین فلز بناب، مهر سهند.
